Thạch Lam tên thật là Nguyễn Tường Vinh, là một nhà văn thuộc nhóm Tự Lực văn đoàn. Ông là em ruột của hai nhà văn Nhất Linh và Hoàng Đạo. Ngoài bút danh Thạch Lam, ông còn có các bút danh là Việt Sinh, Thiện Sỹ.
Là thành viên của Tự Lực văn đoàn, nhưng khác với Nhất Linh, Hoàng Đạo, Khái Hưng... ngòi bút của Thạch Lam có khuynh hướng đi gần với cuộc sống của những người dân bình thường nghèo khổ.
Truyện ngắn Thạch Lam không hấp dẫn bạn đọc bằng những chi tiết xung đột gay cấn, mà gây xúc động độc giả bằng lối kể chuyện tâm tình, tâm sự về những cảnh đời, cảnh sống tối tăm, tù túng, tội nghiệp, nghèo khổ của người dân lao động.
Truyện của ông thường ghi lại cảm xúc của mình trước số phận hẩm hiu của những người nghèo, sống vất vả, thầm lặng, chịu đựng như Cô hàng xén, Nhà mẹ Lê, Hai đứa trẻ...
Không chỉ viết về cuộc sống nghèo khó, cuộc đời thật của Thạch Lam cũng bị cái nghèo đem bám. Ngay từ nhỏ, nhà đông anh chị em, cha mất sớm nên Thạch Lam đã sống cả tuổi thơ trong cảnh thiếu thốn.
Lớn lên, cái nghèo khó vẫn đeo bám ông. Cưới vợ xong, Thạch Lam vẫn không có tiền lo cho tổ ấm. Chị gái ông nhường cho em trai một căn nhà đơn sơ tại Yên Phụ, ven Hồ Tây - Hà Nội. Nhuận bút của Thạch Lam không đủ nuôi mấy miệng ăn.
Theo người thân của Thạch Lam, dù cao tới 1m70, vượt trội so với chiều cao trung bình của người Việt thời đó, nhưng sức khỏe của Thạch Lam lại không tương xứng với chiều cao. Thể chất yếu, cộng thêm cuộc sống lao lực vì miếng cơm manh áo, ông bị lao phổi, một căn bệnh nan y thời bấy giờ.
Ông mất lúc mới 32 tuổi, khi đang còn trong độ tuổi rực rỡ, để lại người vợ trẻ cùng với ba đứa con thơ trong cảnh nghèo. Gia đình đã an táng ông nơi nghĩa trang Hợp Thiện, nay thuộc quận Hai Bà Trưng, Thành phố Hà Nội.
Theo các bạn văn của Thạch Lam, lúc sinh thời ông là người yêu sự sống hơn bất kỳ ai. Ông quý từ cốc nước chè tươi nóng, trang trọng đưa lên miệng uống một cách gần như thành kính... như thể cảm ơn trời đất đã cho mình sống để thưởng thức ngon lành như vậy.
Có lần Thạch Lam nói: “Xét cho cùng, ở đời ai cũng khổ. Người khổ cách này, người cách khác. Bí quyết là biết tìm cái vui trong cái khổ. Vì chỉ sống thôi cũng đã quý lắm rồi. Người ta không bao giờ nên phí phạm cái sống, coi thường sự sống”.
Mời độc giả xem video: Độc – lạ giống mít nghệ “siêu khủng” ở miền Tây. Nguồn: THTPCT.
